Bilindiği üzere Toplum Yararına Programlar (TYP); işsizliğin yoğun olduğu dönemlerde veya yerlerde doğrudan veya yüklenici eli ile toplum yararına bir iş ya da hizmetin gerçekleştirilmesi yoluyla özellikle istihdamında zorluk çekilen işsizlerin çalışma alışkanlık ve disiplininden uzaklaşmalarını engelleyerek işgücü piyasasına uyumlarını gerçekleştirmek ve bunlara geçici gelir desteği sağlamak amacıyla İŞKUR tarafından uygulanan programlardır.
Bilindiği üzere; COVID-19 salgınının sonucu olarak alınan tedbirlerin hem özel sektörde, hem belediyelerde, hem de istihdamda yansımaları olmuştur.
Özel sektörde, faaliyeti durdurulan işyerlerinde çalışanlar bu süreçte istihdam dışı kaldılar.
Belediye çalışanlarına yönelik alınan tedbirler nedeniyle de, bir kısım çalışan idari izinli sayıldı, esnek çalışma sistemine geçildi. Bu durumun doğal sonucu olarak, belediyelerdeki aktif insan kaynağı, iş gücü sayısı da azaldı.
Bu kriz döneminde, hem idari izin verilen personel, hem de COVID-19 vakası tespit edilen/edilebilecek personellerin varlığı nedeniyle belediyelerin sahada çalışanlarının sayısının oldukça azaldığı/azalacağı görülmektedir.
Buna karşılık belediyeler, özellikle çevre temizliği ve COVID-19 salgınıyla mücadele konusunda en etkin olarak rol alan kurumlardır. Bu nedenle, belediyelerin bu hizmetlerin yürütülmesinde yaşayacağı zafiyet, salgınla mücadele noktasında olumsuz ve telafisi mümkün olmayan sonuçlar doğurabilecektir.
Böylelikle aynı zamanda; mali imkansızlıklar nedeniyle hizmetlerde yaşanabilecek zafiyetin de önüne geçilmiş olacak, belediyelere bir katkı da bu şekilde sunulmuş olunacaktır.
Diğer tüm şartlar aynı olmak kaydıyla, belediyelere özgü bir programla Belediyelere Özel Toplum Yararına Program uygulanmasını öneriyoruz.
Bu çerçevede belediyelerin;
1. Çevre temizliği
2. Bina temizliği
3. Çöp toplama
4. Sosyal yardım hizmetleri
5. Yaşlı (evde) bakım ve sağlık hizmetleri
6. Trafik ve toplu taşıma hizmetleri
Gibi salgınla mücadele kapsamında özel öneme sahip alanlarda istihdam sağlanması önemli olacaktır.
Bu programda istihdam edilecekler için temel kriter, istihdamında güçlük çekilen gruplar yerine, sıraladığımız çalışmalarda en üst düzeyde katkı ve verim ortaya koyabilecek kişilerden seçilmeli, salgın açısından dezavantajlı olan kişiler bu haktan yararlandırılmamalıdır. Yararlanıcılar bu husus dikkate alınarak belirlenmelidir.
Türkiye İş Kurumu’nu bu konuda, en kısa sürede düzenleme yapmaya ve uygulamaya koymaya davet ediyorum.
Halil MEMİŞ
