KAMUOYU AÇIKLAMASI
Yerel yönetimler, modern kamu yönetimi literatüründe yalnızca hizmet sunan idari birimler değil; aynı zamanda demokratik katılımın, yerinden yönetim anlayışının ve kurumsal sürdürülebilirliğin en önemli aktörleri olarak görülmektedir. Belediyeler, vatandaşın kamu hizmetleriyle en doğrudan temas ettiği kurumlar olmaları nedeniyle, mevzuat yapım süreçlerinde yalnızca hukuki tekniklere dayalı değil; sosyolojik, ekonomik ve siyasal boyutları da içeren bütüncül bir yaklaşımı gerekli kılmaktadır.
Bu bağlamda, belediye mevzuatında yapılacak düzenlemelerin katılımcı mekanizmalarla hazırlanması, sadece idari verimlilik açısından değil; aynı zamanda demokratik meşruiyetin ve toplumsal kabulün sağlanması bakımından da elzemdir. Uluslararası karşılaştırmalı çalışmalar da göstermektedir ki, yerel yönetimlerde katılımcı süreçler ve ihtisaslaşmaya dayalı kurumsal modeller, hem karar alma kalitesini yükseltmekte hem de yerel düzeyde yönetişimi güçlendirmektedir.
Belediye Mevzuatında Değişiklik: Katılımcı Bir Yol Haritası Şart
Belediyelerin kurumsal yapısı ve hizmet sunum süreçlerini doğrudan etkileyen mevzuat değişiklikleri, yalnızca teknik bir düzenleme alanı olarak görülemez. Bu değişiklikler, doğrudan vatandaşların yaşam kalitesine, şehirlerin yönetim kapasitesine ve yerel demokrasinin işleyişine etki etmektedir. Dolayısıyla, belediye mevzuatında yapılacak düzenlemelerin kapalı kapılar ardında, dar bürokratik kadroların inisiyatifiyle hazırlanması yerine; katılımcı, çoğulcu ve ihtisas temelli bir yaklaşımla olgunlaştırılması zorunludur.
Paydaşların Katkısı Olmazsa Olmaz
Hazırlık sürecine yalnızca bakanlıkların değil, sahada uygulamayı yürüten belediyelerin, onların üst birliklerinin, ilgili sivil toplum kuruluşlarının, tüm siyasi partilerin ve konuya hâkim akademisyenlerin katkı sunması gerekmektedir. Belediyecilik; yalnızca idari bir alan değil, aynı zamanda ekonomik, sosyal ve kültürel boyutları olan çok katmanlı bir alandır. Bu nedenle mevzuatın başarısı, çok yönlü paydaş katkısına bağlıdır.
Katılımcı Yöntemler: Çalıştaylar, Konferanslar, Paneller
Gelişmiş demokrasilerde, kapsamlı mevzuat değişiklikleri öncesinde çalıştaylar ve paneller düzenlenmekte; uygulamacılar, hukukçular, maliyeciler ve yerel yönetim uzmanları aynı masaya oturtulmaktadır. Akademisyenlerin tebliğ sunduğu konferanslar sayesinde de farklı bakış açıları tartışmaya açılmakta ve düzenlemelerin kalitesi artırılmaktadır. Bu yöntem hem demokratik meşruiyeti güçlendirmekte hem de sahada uygulanabilirlik garantisi sunmaktadır.
İhtisas Temelli Yönetilebilirlik Modeli’nin Katkısı
MİARGEM’in geliştirdiği “Belediyelerde İhtisas Temelli Yönetilebilirlik Modeli”, bu sürece ışık tutan önemli bir çerçeve sunmaktadır. Modelin öne çıkan noktaları şunlardır:
1. Yetkinlik ve İhtisaslaşma: Belediyelerde görev dağılımının uzmanlık alanlarına göre yapılandırılması, kaynakların verimli kullanılmasını ve kararların nitelikli biçimde alınmasını sağlar.
2. Denetlenebilirlik ve Hesap Verebilirlik: Mevzuatın uygulanabilirliği, yalnızca kuralların varlığıyla değil; denetim mekanizmalarının işlerliğiyle mümkün olur.
3. Kurumsal Sürdürülebilirlik: Belediyelerde kişilere bağlı değil, kurumsal yapıya dayalı yönetim anlayışı geliştirilmelidir. Bu, süreklilik ve güvenilirlik açısından kritik bir noktadır.
4. Bütüncül Bakış: Mali disiplin, idari yapılanma, insan kaynakları, dijitalleşme ve hizmet kalitesi gibi tüm unsurlar, tek tek değil bir bütün olarak ele alınmalıdır.
Bu model, mevzuat değişikliklerinin salt teknik uyumla sınırlı kalmaması; aynı zamanda kurumsal kapasiteyi güçlendiren, katılımcılığı artıran ve sürdürülebilirliği garanti altına alan bir yapıda kurgulanması gerektiğini ortaya koymaktadır.
Sonuç
Belediye mevzuatında yapılacak değişiklikler, dar bir bürokratik bakışın değil; geniş bir toplumsal mutabakatın ve ihtisas temelli bir anlayışın ürünü olmalıdır. Çalıştaylar, paneller ve akademik katkılarla desteklenen bu süreç, yalnızca demokratik meşruiyet sağlamakla kalmaz; aynı zamanda belediyelerin sahada karşılaştığı sorunlara kalıcı çözümler sunar.
Daha geniş bir tartışma için MİARGEM’in hazırladığı “Belediyelerde İhtisas Temelli Yönetilebilirlik Modeli” önerisini incelemenizi tavsiye ediyoruz: (Tıklayınız MİARGEM Modeli)
Kamuoyuna saygıyla duyurulur.
Halil MEMİŞ
MİARGEM Başkanı
